สกชย. ในฐานะศูนย์ประสานงานค้นหาและช่วยเหลืออากาศยานและเรือที่ประสบภัย ซึ่งทำหน้าที่เป็นหน่วยงานกลางในการอำนวยการ ประสานงานการปฏิบัติการค้นหาและช่วยเหลือเรือประสบภัย (Maritime Rescue Co-ordination Centre หรือ MRCC) ได้จัดการฝึกซ้อมร่วมกับเรือโดยสาร (Passengers Ship Training) กรณีเรือประสบภัย ประจําปี 2566 ระหว่างวันที่ 1-2 และ 6 – 8 กันยายน 2566 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อแก้ไขข้อบกพร่องที่ได้รับจากการรับตรวจประเมินประเทศสมาชิกองค์การทางทะเล ระหว่างประเทศ (IMO Member State Audit Scheme : IMSAS) ที่เกี่ยวข้องกับแผนความร่วมมือกับเรือโดยสาร (SAR Cooperation Plan) ตามข้อกำหนด
ในอนุสัญญา SOLAS Ch V/7.3 เพื่อฝึกฝนในขั้นตอนการปฏิบัติงานของหน่วยค้นหาและช่วยเหลือกรณีเรือประสบภัย รวมถึงทดสอบความพร้อมของอุปกรณ์กรณีเกิดเหตุฉุกเฉินต่างๆ ระหว่างศูนย์ประสานงานการค้นหาและช่วยเหลืออากาศยานและเรือที่ประสบภัย (Bangkok RCC) เรือโดยสาร และบริษัทเจ้าของเรือ โดยการดำเนินการ แบ่งออกเป็น 2 กิจกรรม ได้แก่
1) การฝึกซ้อมการติดต่อสื่อสาร (Communication Exercise) (วันที่ 1-2 กันยายน 2566) เป็นการทดสอบ การติดต่อสื่อสารระหว่างเรือโดยสาร Spectrum of the Seas ศูนย์ประสานงานค้นหาและช่วยเหลืออากาศยานและเรือที่ประสบภัย (Bangkok Rescue Coordination Centre : BKKRCC) ศูนย์ควบคุมภารกิจการค้นหาด้วยดาวเทียมของประเทศไทย (Thailand Mission Control Centre: THMCC) และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในระบบการค้นหาและช่วยเหลือเรือประสบภัย เพื่อทดสอบวิธีการและขั้นตอนการติดต่อสื่อสารตามแผนความร่วมมือระหว่างผู้ให้บริการด้านการค้นหาและช่วยเหลือและเรือโดยสาร (Plan for cooperation between Search and Rescue Services and Passenger Ship) ให้มีประสิทธิภาพและเป็นไปตามมาตรฐาน IMO
2) การประชุมเพื่อทบทวนและหารือแนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับแผนความร่วมมือระหว่างผู้ให้บริการด้านการค้นหาและช่วยเหลือและเรือโดยสาร (Plan for cooperation between Search and Rescue Services and Passenger Ship) กับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในระบบการค้นหาและช่วยเหลือเรือประสบภัย เพื่อทบทวนแผนให้มีประสิทธิภาพ ครบถ้วนสมบูรณ์ รวมทั้งเป็นแนวทางสำหรับการจัดทำแผนความร่วมมือฯ กับเรือโดยสารที่เดินทางเข้าออกประเทศไทยเป็นประจำ เพื่อเป็นการแก้ไขข้อบกพร่องที่ได้รับจากการตรวจประเมินประเทศสมาชิก IMO ภาคบังคับ (IMO Member State Audit Scheme : IMSAS)
สถานการณ์การฝึกซ้อมการติดต่อสื่อสาร
กำหนดให้เรือโดยสาร Spectrum of the Sea สัญชาติ Cyprus, IMO 9778856, 169,379 GRT, LOA 347 m. ผู้โดยสาร 5,049 คน ลูกเรือ 1,557 คน บริษัทเจ้าของเรือ Royal Caribbean Cruises ขณะเดินทางมาจากเมืองท่าปีนัง มาเลเซีย มายังเมืองท่าภูเก็ต ประเทศไทย ทำการส่งสัญญาณขอความช่วยเหลือจากเครื่องส่งอุปกรณ์วิทยุฉุกเฉิน (Emergency Position Indicating Radio Beacon: EPIRB) ผ่านระบบดาวเทียมค้นหาและช่วยเหลือ COSPAS -SARSAT และ VHF-DSC ซึ่ง สกชย.(THMCC,Bangkok RCC) และที่ทําการวิทยุเรือเดินทะเล (Bangkok Radio) ได้รับสัญญาณดังกล่าวจากเรือ จึงได้ประสานไปยังเรือ Spectrum of the Sea ทางวิทยุ VHF และทางโทรศัพท์ตามช่องทางที่กำหนดไว้ในแผนความร่วมมือกับเรือโดยสารเพื่อขอทราบสถานการณ์บนเรือ
ซึ่งทางเรือได้แจ้งว่าสัญญาณที่ส่งไปเป็น False Alarm จึงขอแจ้งยกเลิกการแจ้งเหตุดังกล่าว โดยทาง Bangkok RCC ได้ทำการแจ้งยกเลิกภารกิจการเตรียมความพร้อมให้ความช่วยเหลือไปยังหน่วยงานต่างๆ ทราบต่อไป
ทั้งนี้การดำเนินการฝึกซ้อมร่วมกับเรือโดยสาร ร่วมกับหน่วยงานในระบบค้นหาและช่วยเหลือเรือประสบภัยเกิดผลสำเร็จ หน่วยงานที่เข้าร่วมการฝึกซ้อมฯ ได้ทบทวนขั้นตอนการปฏิบัติงานส่งผลให้ช่วยยกระดับและเพิ่มขีดความสามารถในการให้บริการด้านการค้นหาและช่วยเหลือผู้ประสบภัย ให้เป็นไปตามมาตรฐานความปลอดภัยตามพันธกรณีในฐานะรัฐชายฝั่ง (Coastal State Obligations) รวมทั้งเป็นการแก้ไข ข้อบกพร่องด้านความพร้อมในการเข้าถึงแผนความร่วมมือระหว่างผู้ให้บริการด้านการค้นหาและช่วยเหลือและเรือโดยสาร และการร่วมฝึกซ้อมร่วมกับเรือโดยสาร ตามอนุสัญญาฯ SOLAS
หน่วยงานที่เข้าร่วมการฝึกซ้อมการติดต่อสื่อสาร (SARCOMEX) ครั้งนี้ประกอบด้วย
1) สํานักงานคณะกรรมการค้นหาและช่วยเหลืออากาศยาน และเรือที่ประสบภัย (สกชย.) สปค.
2) ที่ทําการวิทยุเรือเดินทะเล (Bangkok Radio) บริษัท โทรคมนาคมแห่งชาติ จํากัด (มหาชน)
3) ศูนย์อํานวยการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล (ศรชล.)
4) สมาคมผู้ประกอบธุรกิจเรือสําราญไทย
5) เรือโดยสาร Spectrum of the Seas ณ ที่ตั้ง
6) ศูนย์ปฏิบัติการควบคุมการจราจรและความปลอดภัยทางทะเล กรมเจ้าท่า (ศปก.จท.) Bangkok VTS
7) ศูนย์ควบคุมการจราจรและความปลอดภัยทางทะเลอันดามัน กรมเจ้าท่า (Phuket VTS) สำนักงานเจ้าท่าสาขาภูเก็ต